پیدایش شعر آزاد عربی و ویژگی‌های آن

شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب‌ها و برتری‌های آن در مقایسه با شعر سنتی وجود دارد. برخی عقیده دارند شعر آزاد زبان عربی ریشه در موشح- نوعی شعر عامیانه که در آندلس پیدا شد- دارد. عده‌ای دیگر معتقدند ریشة شعر آزاد به «بند»- اگرچه پیدایش دقیق بند نیز مشخص نیست- می‌رسد، چون شاعر هم در بند و هم در شعر آزاد اختیار دارد که تفعیله‌های شعر را برحسب مفهوم مورد نظر خویش کم و زیاد کند. دستة سوم ناقدان بر این عقیده‌اند که شاعران مهجر منادی تغییر و تحول در شعر عرب از لحاظ مفهوم و وزن و بحرهای عروضی می‌باشند. به هرحال همة تلاش‌ها به شعر مشهور «الکولیرا» خانم دکتر نازک‌الملائکه شاعرة معاصر عراقی و یا قصیدة «هل کان حُبّاً» دیگر شاعر معاصر عراقی یعنی بدر شاکر السیاب منتهی می‌شود و این دو به عنوان پیشگامان شعر آزاد عربی مطرح می‌شوند، برخی نازک الملائکة را به عنوان نخستین پیشگام و دسته‌ای دیگر بدر را اولین سرایندة شعر آزاد عربی به شمار می‌آورند. از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر آزاد عربی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: قدرت شاعر در کوتاه و بلندی مصراع‌ها و آزادی خیال، وحدت و هماهنگی ساختمان، شایستگی برای نقل آثار عربی.